Anız Yakılması Tehlike Saçıyor

Orman yangınlarının büyük bir kısmına neden olan anız ve ot yakılmasıyla ilgili alınacak tedbirler sıralanarak konu hakkında toplumsal bilinci arttırmak için gerekli çalışmaların yapılacağını kaydeden Adana Valiliği 2016 yılında konuyla ilgili şu uyarılarda bulunmuştu.

Madde 1- Bu genelgenin amacı, tarımsal üretimin ana kaynağı olan toprağın biyolojik, kimyasal ve fiziksel yapısının ve çevrenin korunarak, doğal denge içerisinde toprağın verimliliğinin sürdürülebilirliği için gerekli önlemleri almak, hububat tarımında hasadı takiben toprağın yapısına ve çevreye vereceği zarar göz önüne alınarak, anız yakılmasının önlenmesi için alınacak alternatif tedbirlerle ilgili olarak, teknik elemanların, çiftçilerin eğitilmesini ve kamuoyunun bilgilendirilmesini sağlamaktır.

Madde 2- Bu genelge yukarıda açıklanan amacın gerçekleştirmesini sağlamak için, İlimiz mülki hudutları dahilinde; anız yakılmasının önlenmesi konusunda yapılacak çalışmalar ve kontrol hizmetlerinin yürütülmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar. 

  Madde 3-

 a)Eğitim-yayım çalışmalarında yasal dayanaklar Buna ilaveten; 08.07.2011 tarih ve B.12.0.HKM.0.02.144/MEV-2008-236/88 sayılı Bakanlık Taşra Teşkilatı Görev Yönergesi’ nin 7. maddesinin 2.bendinin, “d” şıkkında “ürün kaybını ve ekolojik sisteme zarar verici faaliyetleri önleyici işlemleri mevzuatı çerçevesinde yürütmek” görevi Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürlüğünün görevleri arasında açıklanmıştır. 

b) Cezai İşlemelerde yasal dayanaklar: 2872 Sayılı Çevre Kanunu’ nun, Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.)  “c” bendinde “Anız yakılması, çayır ve meraların tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her türlü faaliyet yasaktır. Ancak, ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir.” açıklamasına göre “ikinci ürün ekilişi yapılan illerde, Valilik Makamının izni ile kontrollü anız yakmaya izin verilebilir” açıklamaları yapılmaktadır.

Buna ilaveten; Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 28 Aralık 2015 tarih ve 29576 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2016/1 nolu Tebliğ’inin,” l” bendinde “anız yakanlara her dekar için 40,87 TL idari para cezası verilir. Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskûn mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır.” açılamasına dayanılarak hazırlanmıştır.  

1- Hasat edilecek ürüne ve çevreye zarar vermemek için ilgililerce yangın tehlikesine karşı, yerinde ve zamanında her türlü emniyet tedbiri alınacaktır. 

2- Operatör belgeli sürücüler, tarla ve ürün durumu ile arazi yapısını dikkate alarak, anızın yakılmasına meydan vermeyecek en uygun yükseklikten biçim yapacaklardır. 

3-Ormana bitişik hububat tarlalarında, ürün sahipleri ve muhtarlar, hasadı müteakip yanıcı maddelerden (anızlardan) arındırılmış 5-10 metre genişliğinde pullukla sürülmüş bant oluşturulmasını sağlayacaklar, orman içi ve kenarı tarlalarda anız, ot, çalı yakılmasına engel olarak, muhtarlar aksine hareket edenleri Jandarma veya Orman İşletme Müdürlüğüne bildireceklerdir.

4-Anız yakılmasının önlenmesinin daha etkin hale getirilmesi için diğer kamu kurum ve kuruluşları ile Ziraat Odası Başkanlıklarından yapılacak eğitici eleman talepleri İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce derhal yerine getirilecektir.

5-Anız yakılması halinde meydana gelecek orman yangınları ve zararları hakkında İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünce eğitim çalışmaları yapılacak ve 5442 Sayılı İl İdaresi Kanununun 66 ncı maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak alınacak karar ve tebliğlerin kaymakamlıklarca halka duyurulması sağlanacaktır. Anız yakılmasının yasaklanması işleminin mahalle muhtarlıklarınca ilan edilmesi sağlanacak ve yasaklamalara uymayanlar hakkında İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğünce 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili maddeleri ve Orman İşletme Müdürlüklerince ise 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili cezai müeyyideleri uygulanacaktır.

6- Kırsal alanda çalışan biçer-döverler dahil tüm araçlarda yangın söndürücü bulundurulması hususu İl ve İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri ve muhtarlıklarca ilgililere duyurulacaktır. 

7- İl Milli Eğitim Müdürlüğünce anız yangınları ile ilgili olarak tüm okullarda öğrencilere yönelik eğitim verilecektir.

8- Müftülüklerce camilerde anız yangınları ile ilgili hutbeler okunacaktır. 

9- 6831 Sayılı Orman Kanunu gereğince, devlet ormanlarında belirlenen konaklama yerleri dışında gecelemek, ocak yerleri dışında her türlü ateşin yakılması ile anız veya benzeri bitki örtüsünün yakılması yasaklanmış olup, bu hususun takibi mahalle muhtarlığı, Orman İşletme Müdürlüğü, Jandarma Komutanlığı, Emniyet Müdürlüğü, İl Orman ve Su İşleri Müdürlüklerince yapılacaktır.

 

10- Kontrol görevlileri, halkın ve mahalle muhtarlıklarının uyarılması, anız yakma yasağı ve tarla temizlikleri, orman piknik-mesire yerleri dışında ateş yakma, konaklama ve gecelemeler ile orman alanlarında dikkatli davranılması için uyarı ve ikazlar yapacaktır.

-Çiftçi eğitimi programlarında geniş bir şekilde anız yangınlarına yer verilecek, zararları etraflıca anlatılacaktır.

-Yapılacak eğitim-yayım çalışmalarında yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanarak çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır.

 -Havayı kirleten anız yangınları zaman zaman karayollarında görüşü azaltmakta bu durum trafik kazaları ile can ve mal kayıplarına neden olmaktadır. Karayolları Şube Müdürlüğünce, yol şevlerindeki otlar temizlenerek yanıcı materyal kaldırılacak. Yol kenarlarında, anız yangınlarının zararlarına ilişkin uyarıcı levhalar asılacaktır.

-Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında kontrol ve devriye görevi artırılacaktır. Yangın vukuunda ve istenildiği takdirde yangından etkilenen canlı ve cansız varlıkların taşınması için araç ve personel yardımında bulunacaktır. 

-Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, yasal işlem yapılmak üzere, tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne gönderilecektir.

-Anız yangınlarının zararlı etkilerinin, çocuklarımız ve gençlerimiz tarafından daha iyi kavranabilmesi için, eğitim müfredatında anız yangınları ve zararları konularında eğitime yer ayıracaklardır. Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Ekim ayları itibariyle İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğüne gönderilecektir.

Orman Kanunu’nun ilgili maddeleri doğrultusunda anız yakılmasının yasak olduğu yerleşim birimindeki çiftçiler, anız yakılması sonucu meydana gelebilecek orman yangınları konusunda bilgilendirilecektir. Mahalle toplantıları şeklinde yapılacak bu bilgilendirmeye İl/İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri teknik elemanları da katılacaktır. Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.

 İhbarlara, acil müdahale ekipleri oluşturularak bu konuda yerel yönetim imkanları ve sivil toplum örgütlerinin katkıları sağlanacak ve çevreye duyarlılık yaygınlaştırılacaktır. Yangına hassas bölgelerdeki tarım alanları ile orman alanları arasında, yangını önleyecek şekilde greyderle şeritler açılacaktır. 

Alınan önlem ve duyurulara rağmen, anız yangınına sebep olanlar hakkında, anız yangınının orman alanına 4 km. mesafede olması halinde 6831 Sayılı Orman Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacaktır. Bu durumda yasal işlem yapılmak üzere tutulan tutanak ve yangına ilişkin tüm deliller İl Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü’ne gönderilecektir.

Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu Genelge/ Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edecekler. Belediye mücavir alan sınırları içerisindeki anız yangınlarının söndürülmesi için itfaiye birimlerinin müdahalesini sağlayacaklardır. 

Anız yakılmasının önlenmesine yönelik olarak, İl Valiliğimizce yayınlanan bu Genelge/ Mahalli Çevre Kurulu kararlarını kamuoyu ve ilgililerin bilgilendirilmesi için ilan edeceklerdir. Anız yangınlarına sebebiyet verenleri en kısa sürede belirleyerek, ivedilikle ilgili makamların bilgilendirilmesi sağlanacaktır.

-Hasat öncesinde, hasat sırasında ve sonrasında yangın duyuruları yapılarak, denetimler artırılacak, yangına sebep olanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır. Anız yangınlarının önlenmesine ilişkin, ilgili kurumlarla koordinasyon içinde çalışmalar yapılacaktır.

-Yasaklara uymayanlar hakkında ilgili kurumlarca 2872 Sayılı Çevre Kanununun ilgili hükümleri doğrultusunda cezai işlem uygulanacaktır.

-2872 Sayılı Çevre Kanunu’nun 20. Maddesine dayanılarak 2016 yılında kanuna aykırılık halinde uygulanacak idari para cezaları, 28 Aralık 2015 tarih ve 29576 Sayılı resmi gazetede yayınlanan 2016/1 no’lu tebliğde belirlenmiştir. Söz konusu tebliğde “Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (c) bendine aykırı olarak anız yakanlara her dekar için 40,87 TL idari para cezası verilir” hükmü ile “Anız yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitişik yerler ile meskun mahallerde işlenmesi durumunda ceza beş kat artırılır hükmü uygulanacaktır.” 

-Yapılan çalışmalara ilişkin aylık uygulama raporları Mayıs-Aralık ayları itibariyle İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne gönderilecektir.

Madde 13-  İlimiz sınırları içerisinde ikinci ürün ekilişi yapıldığından, 2872 Sayılı Çevre Kanunu’ nun , Ek-1 Maddesinin (Ek: 26/4/2006 – 5491/23 md.)    c bendinde  “ her ne kadar ikinci ürün ekilen yörelerde valiliklerce hazırlanan eylem plânı çerçevesinde ve valiliklerin sorumluluğunda kontrollü anız yakmaya izin verilebilir.” desense de Valiliğimizce kontrollü anız yakılmasına izin verilmeyecektir.